Magia Brazylii w Warszawie
Fundacja Kultury Brazylijskiej „Macunaima” (www.macunaima.pl) została zarejestrowana w 2008 roku. Jej głównym celem jest promocja kultury brazylijskiej na terenie Polski poprzez aktywności kulturotwórcze związane z Festiwalem Brazylijskim „Bom Dia Brasil”. Po raz pierwszy festiwal brazylijski (www.brasil.com.pl) odbył się na początku września 2002 roku w Warszawie. Był konsekwencją zainteresowań wielokulturowością i miłością do muzyki brazylijskiej Pana Pawła Kucharczuka, dyrektora artystycznego festiwalu oraz prezesa Fundacji Macunaima z tytułem „Honorowego Przyjaciela Republiki Brazylii” nadanego mu przez Ambasadora Alfredo Leoni. Wydarzenie w swojej strukturze zawiera aktywności rozrywkowe, edukacyjne, sportowe, turystyczne oraz gastronomiczne. Fundacja wspiera inicjatywy związane z ideą wielokulturowości i upowszechnianiem polskiej kultury w krajach Unii Europejskiej i Ameryki Łacińskiej. Warto podkreślić fakt, iż przez trzy lata przed powstaniem festiwalu brazylijskiego, Pan Paweł Kucharczuk koordynował prace nad programem artystycznym Warszawskiego Tygodnia Wielokulturowego, który finansowała jego ówczesna uczelnia – Szkoła Wyższa Psychologii Społecznej. To doświadczenie pozwoliło mu zbudować złożone merytorycznie i logistycznie wydarzenie kulturotwórcze.
Działalność w sektorze promocji kultury Brazylii w Polsce zbiegła się w czasie ze wzrostem świadomości obywatelskiej po transformacji systemowej oraz wejściem Polski do Unii Europejskiej, gdzie nadrzędne są wartości wielokulturowości opartej na poszerzaniu wiedzy o innych krajach. Był to idealny grunt aby stworzyć wydarzenie integrujące różnorodnych miłośników kultury brazylijskiej wywodzących się ze środowisk akademickich, artystycznych, sportowych jak i dyplomacji. Fenomenem tego festiwalu oraz kluczem do jego sukcesu są wspaniali ludzie, którzy od lat pracują jako wolontariusze i koordynatorzy. Kreują oni nowe pomysły artystyczne i edukacyjne. Festiwal na stałe wpisał się w kalendarium wydarzeń kulturalnych stolicy i stał się wartościowym wydarzeniem przybliżającym kulturę brazylijską w Polsce.
Festiwal przez pierwsze pięć edycji był współorganizowany przez Stowarzyszenie Kultury Brazylijskiej, na czele z Marcinem Jagodzińskim, wielkim miłośnikiem kultury afro-brazylijskiej. Sukces tej inicjatywy był do przewidzenia, ale skala zaskoczyła nawet samych organizatorów. Do festiwalu dołączały rzesze osób jako wolontariusze, a coroczna inicjatywa gromadziła tysiące uczestników. Festiwal stworzyli wyjątkowi ludzie*
W 2007 roku Paweł Kucharczuk wraz z członkiem zarządu fundacji Macunaima, reżyserem teatralnym z Rio de Janeiro – Andre de la Cruz, nadali festiwalowi nazwę „Bom Dia Brasil” (Dzień dobry Brazylio). Inspiracją był brazylijski program śniadaniowy w telewizji Globo. Ta nazwa najlepiej oddaje różnorodny charakter wydarzenia i niesie czytelny dla Polaków przekaz.
Każda edycja trwa do tygodnia i ma swój temat przewodni. Określa on charakter wydarzenia i towarzyszące atrakcje. Festiwal składa się z ceremonii otwarcia, panelu edukacyjnego, koncertów, warsztatów tanecznych, pikniku plenerowego, projekcji filmowych, imprez klubowych. Takie wydarzenie jest okazją do bezpośredniego spotkania się miłośników kultury brazylijskiej.
W programie festiwalu największą atrakcją jest parada karnawałowa. Nie odbywa się co roku ale długo zostaje w pamięci widzów. Składa się z tematycznych kolumn tancerzy samby, capoeristas, zespołu perkusyjnego, platform tematycznych ** Paradzie towarzyszy miasteczko brazylijskie, na którym wystawcy oferowali dania kuchni brazylijskiej, soki z Amazonii, kawę z Sao Paulo oraz produkty pochodzące z Ameryki Łacińskiej. Relacje z takich wydarzeń można zobaczyć na naszym kanale na Youtube.
W trakcie tygodnia festiwalowego odbywają się warsztaty muzyczne, językowe i taneczne. Największą popularnością cieszą się warsztaty taneczne z tancerzami w ramach Poland Samba Congress ***
Podczas Bom Dia Brasil odbywa się panel dyskusyjny. Watro przypomnieć edycję z 2008 roku, której motywem przewodnim było 50-lecie powstania bossanovy. Rok później wystąpił wybitny komentator piłki nożnej, redaktor Stefan Szczepłek, który był czterokrotnie akredytowany podczas mistrzostw świata w piłce mnożnej. Jego historie pomogły zrozumieć wyjątkowość futbolu brazylijskiego. Innym razem dziennikarz Artur Domosławski zaprezentował nam swoją książkę, „Śmierć w Amazonii”, która wywołała bardzo interesującą dyskusję. W trakcie festiwalowego panelu, pisarka i podróżniczka, Beata Pawlikowska zabierała słuchaczy w magiczną podróż po Amazonii Brazylijskiej. Osobą kluczową dla Festiwalu była dr Renata Siuda- Ambroziak, która współtworzyła i moderowała panel dyskusyjny. Panel miał też ważne wątki związane z emigracją polską w Brazylii.
W trakcie trwania dni festiwalowych w Warszawie, można zobaczyć kino Brazylijskie. Od filmów dla dzieci np. „Przygody małpki Sai” do klasyków Cinema Novo „Orfeu Negro” i nowszych produkcji tj. „Chega de Saudade”, „A coisa mais linda”, „Niewidoczne życie sióstr Gusmão”.
W trakcie historii festiwalu wyprodukowano 3 przedstawienia teatralne w reżyserii, twórcy z Rio de Janeiro – Andre de la Cruz. Pierwszym był spektakl muzyczny „Brasil o musical”. Miał premierę w studiu Agnieszki Osieckie w Radiowej Trójce na ulicy Myśliwieckiej. Kolejne przedstawienia nazywały się „Osobowości Brazylii – Personalidades do Brasil” i „Pernambuco, o Leao do Norte”.
W historii festiwalu zaprezentowano ponad 30 filmów brazylijskich, zrealizowano ponad 20 koncertów i warsztatów tanecznych, wyprodukowano 6 parad karnawałowych oraz 3 przedstawienia teatralne. Przygotowano ponad 17 paneli edukacyjnych z prezentacjami specjalistów oraz wykładami profesorów z najlepszych ośrodków naukowych.
W roku 2020 przygotowano program celebrujący 100-lecie relacji dyplomatycznej Polski i Brazylii. To historyczna data, ponieważ Brazylia jako jeden z pierwszych krajów na świecie, jeszcze przed traktatem wersalskim, uznała suwerenność naszego kraju, a druga co do wielkości emigracja Polska mieszkająca w Brazylii, ma silne koneksje z ojczyzną.
Festiwal Brazylijski Bom Dia Brasil poszerza wiedzę o Brazylii i łączy ludzi z różnych środowisk i kultur. Co roku przyciąga nowych partnerów wydarzenia. Rośnie także stała liczba koordynatorów zaangażowanych w jego tworzenie. Przedstawiciele fundacji dzielą się wiedzą w szkołach, na uniwersytetach i wydarzeniach kulturalnych np. Sympozjum naukowe na Uniwersytecie Śląskim. Osoby związane z tworzeniem programu kulturotwórczego fundacji dążą do powstania Ośrodka Kultury Brazylijskiej, który przez cały rok będzie mógł tworzyć wartościowe wydarzenia artystyczne i edukacyjne. Fundacja Macunaima chce łączyć ludzi i motywować do wspólnego działania. Dążyć do rozwinięcia potencjałów kulturotwórczych Polski i Brazylii.
* Andre de la Cruz, Anna Chojnacka, Adriana Gaulart- Kosmacka, Magda Walczuk, Paweł Hamer, Pan Almir Goncalves, Monika Ścibor, Pani Ewa Maślanka, Pani Joanna Strzelecka, Pan Stanisław Pawliszewski, Sebastian Makowski, Justyna Turewicz, Ewa Maciaszek, Sebastian Kurs, Anna Grześkowiak, Guilherme Myr, Karol Mirota, Marta Jaoko, Dominika Bąk, Jose Valdes, Andrzej Braiter, Beata Pawlikowska, Luciano Sant’Ana, Radosław Rosiński, Andre Mafra, Renata Siuda-Ambroziak, Dariusz Sikorski, Joao Nascimento, Magno Rodriguez.
** Parada karnawałowa rozpoczyna się na ulicy Smolnej przy rondzie gen. Charlesa’a de Gaulle’a i przechodzi przez ulicę Nowy Świat do bram Uniwersytetu Warszawskiego. Warto przypomnieć profesjonale grupy taneczne i muzyczne z Polski, Anglii, Niemiec, Francji i Brazylii. W trakcie wydarzenia zobaczyliśmy show Grupo Pomeranha (ponad 80 perkusjonalistów ze Szczecina z połączonymi siłami międzynarodowej grupy Bloco X). Tańczyli dla nas Lecio Leal ze swoją rewią, rewia Danca Brasil, grupa SHO, grupa Samba Art., Raising Stars Revue, zespół As Belezas do Brasil, grupa Axe Bahia, grupa Carnival Stars, zespół caoeira Unicar, capoeira Camangula, grupa Beribazu, grupa Joao Nascimento e Banda, zespół Sambal, zespół Ritmobloco, zespół Bloco Central, zespół Sambasim, tancerka samby Kashira, rewia Magia do Samba, zespół So Samba, Renato Pantera, tancerka Samara Rais z London School of Samba, i wielu innych wspaniałych artystów.
*** Warto przypomnieć wybitnych profesorów tańca zaproszonych na festiwal: Augusto Omulu, Samarą Rais, Orquidia Lima, Monica Wagner, Dana Daniela, Xande Liberato, Lecio Leal, Paulo Dias, Alex Coutinho (dyrektor szkoły samby z Rio de Janeiro Paraiso de Tuiuti) wraz z solistą Jorge Amarelo.
https://www.youtube.com/channel/UChlrBupZIlUV7rLv68mnOfA
english ver.
The magic of Brazil in Warsaw
Established in 2002, Bom Dia Festival (www.brasil.com.pl) is promoting Brazilian culture in Poland. Over the past 18 years, we could have seen 7 great carnival parades, 16 education panels, 4 theatre plays, more than 40 movie screenings, 30 Brazilian music concerts, 15 street markets with Latin products and more than 25 dance workshops with professional dancers. Brazilian Cultural Foundation „Macunaima” (www.macunaima.pl) headed by Paweł Kucharczuk is the most trustworthy source of information about Brazilian culture in Poland. The main objective of the Foundation is to spread the knowledge about Brazil, its culture, art, history and society. That is why „Macunaima” each year creates diversified editions of the biggest Brazilian Culture Festival in order to give maximum of knowledge, to inspire and to connect Brazilian fans from all over the world. „Macunaima” is a Nonprofit organization.